Sudbina beogradskog čeličnog diva: Da li je za “Pančevac” jedino rešenje – rušenje?

Potpredsednik Građevinske komore Srbije Goran Rodić kaže da je pravljenje novog mosta isplativije, jer bi održavanje starog bilo mnogo skupo, dok se čuju i stavovi da je bolje postojeći prelaz ojačati i proširiti.

Sudbina beogradskog čeličnog diva, Pančevačkog mosta, još uvek je neizvesna. Iako su, može se reći, tri “ponude” u opticaju – rušenje, ojačavanje i proširivanje, prva opcija, prema rečima direktora “Puteva Srbije” Zorana Drobnjaka, ali i inženjera i potpredsednika Građevinske komore Gorana Rodića, deluje najrealnije.

Naime, direktor “Puteva Srbije” rekao je nedavno za Tanjug da bi, kada se steknu uslovi za to, Pančevački most trebalo da se sruši i da se na njegovom mestu izgradi novi, uz preciziranje da bi to moglo da krene da se realizuje u naredne tri-četiri godine, odnosno kada budu postojale alternative drugih mostova.

Sličnog stava je i Goran Rodić, potpredsednik Građevinske komore Srbije, koji je rekao da je pravljenje novog isplativije, jer bi održavanje starog bilo mnogo skupo.

– Ovaj most je već godinama usko grlo Beograda. Mogao bi da se prenameni i da se napravi na već postojećim temeljima, koji su zdravi i jaki, a koji bi, pritom, bio lakši i funkcionalniji – izneo je Rodić.

Naglasio je da je “Pančevac” prvenstveno građen za železnički saobraćaj, te da je normalno da se sada, posle skoro 100 godina, sa njim nešto konkretno uradi.

– Sve to ima svoj rok trajanja, posebno ovi koji su građeni od čelika. Nije to “na Drini Ćuprija”, pa da traje. Problem je što ne održavamo mostove, a u samom Beogradu ih ima čak četiri stotine – naveo je on.

Ipak, kako dodaje, do rušenja Pančevačkog mosta može doći tek kada planirani prelaz Dunava na Adi Huji bude završen, a prema rečima zamenika gradonačelnika Gorana Vesića, izgradnja tog mosta bi trebalo da počne sledeće godine.

S druge strane, da rušenje ne sme da bude konačno rešenje smatra Ljuba Kostić, građevinski inženjer, koji je, između ostalog, učestvovao u izgradnji dva mosta na Drini – Pavlovića ćuprije i Mosta slobode u Foči, koji je srušio NATO.

– Rušenje mosta podrazumeva prekid saobraćaja i u toku rušenja, ali i u toku gradnje novog. Koji grad sebi može da dozvoli takav luksuz? Rušenjem se preseca glavna komunikacija, a ona treba da bude svetinja. A ovaj pravac prema Banatu posebno je važan. Zato me malo čudi ta ideja: “Hajde da rušimo pa da pravimo novo”, kao da je to kula od karata – ističe Kostić za “Politiku” i dodaje da, kada je reč o čeličnim konstrukcijama, one su dobre zbog toga što uvek mogu da se ojačaju tamo gde su oslabile.

Zreo za obnovu
Podsetimo, most preko Dunava, kao i njegove prilazne konstrukcije, uveliko su “zrele” za obnovu, a 2006. godine detaljnim pregledom betonske konstrukcije utvrđen je veliki broj oštećenja, dok su 2008. uočena još veća pogoršanja i to na osnovnim konstruktivnim elementima. Javna nabavka za izradu tehničke dokumentacije za rušenje i izgradnju prilaznih konstrukcija Pančevačkog mosta objavljena je još krajem prošle godine, a rok za dostavljanje ponuda je tada bio do kraja novembra.

Ranjen više puta
Prvobitni most na mestu današnjeg Pančevačkog otvoren je 10. novembra 1935. godine i to je bio prvi stalni most na Dunavu. U saobraćaj ga je svečano pustio knez Pavle, u prisustvu brojnih zvanica, među kojima je bio i tadašnji gradonačelnik Vlada Ilić.

Zbog toga što je bio među najvećim u Evropi, gradnja rečne saobraćajnice sa lukovima i lučnim obalnim stubovima, nazvane Most kralja Petra Drugog, privkla je pažnju i strane javnosti.

Jedan od glavnih razloga bila je dužina od 1.526 metara, od čega se nad vodom proteglo čak 1.134 metra.

Ipak, doživeo je tešku sudbinu. Taman što su prvi građani počeli da ga koriste, on aprila 1941. godine postaje jedna od prvih infrastruktrunih žrtava rata.

Da bi paralisale i usporile prodiranje neprijateljskih snaga, jedinice jugoslovenske vojske miniranjem su srušile sve saobraćajnice nad beogradskim tokovima dvaju reka – Dunava i Save.

Okupator koji je ubrzo ušao u grad počeo je sa obnovom uz pomoć stručnjaka i poljskih zarobljenika.

Iako je most na Dunavu obnovljen 1942, samo dve godine kasnije nove rane mu prave saveznici u toku oslobađanja Beograda, kao i okupatori prilikom povlačenja.

Da most može da se vrati u život, bilo je jasno i posle rata, ali je obnova odlagana zbog obima posla koji bi to iziskivao.

Radovi su krenuli na jesen 1945, a za njih je, pre svega, bila zadužena Crvena armija, te je taj most svečano pušten u saobraćaj 29. novembra, godinu dana kasnije.

Potom je, polovinom šezdesetih, detaljno rekonstruisan, a ova saobraćajnica nikada nije zaživela pod nazivom Most Crvene armije, već kao Pančevački, odnosno po nadimku “Pančevac”.

Izvor: 24sedam.rs, Foto: Noizz